"Ölüm yaraşmır ona"
02.04.2004 – 24.10.2020
16 yaş
16 yaş
Sentyabrın 27-də başlayan və 44 gün davam edən Vətən müharibəsində ermənilər cəbhədə məğlubiyyətə uğradıqları üçün təxribatlara əl atdılar.
Onlar cəbhədən kənarda yerləşən, mülki əhalinin yaşadığı Azərbaycan şəhərlərinə raketlərlə atəş açmağa başladılar.
Baş Prokurorluğun 16 noyabrda açıqladığı rəqəmlərə görə , Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən Azərbaycanın şəhərlərinə raket atəşi nəticəsində 93 dinc sakin həlak olub, 454 nəfər isə yaralanıb.
Ermənilərin Azərbaycanın şəhərlərini atəşə tutması nəticəsində həlak olanlar arasında azyaşlı uşaqlar da var.
Baş Prokurorluqdan verilən məlumata görə, 24.10.2020-ci il saat 10 radələrində erməni silahlı qüvvələri tərəfindən Tərtər rayonunun Kəbirli kəndinə raket atılması nəticəsində 2004-cü il təvəllüdlü İsmayılzadə Orxan Rəhbər oğlu həlak olub.
Orxan İsmayılzadə 2 aprel 2004-cü ildə Tərtər rayonunun Xoruzlu kəndində anadan olub. Xoruzlu kənd tam orta məktəbinin 10-cu sinfində təhsil alırdı.
Onlar cəbhədən kənarda yerləşən, mülki əhalinin yaşadığı Azərbaycan şəhərlərinə raketlərlə atəş açmağa başladılar.
Baş Prokurorluğun 16 noyabrda açıqladığı rəqəmlərə görə , Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən Azərbaycanın şəhərlərinə raket atəşi nəticəsində 93 dinc sakin həlak olub, 454 nəfər isə yaralanıb.
Ermənilərin Azərbaycanın şəhərlərini atəşə tutması nəticəsində həlak olanlar arasında azyaşlı uşaqlar da var.
Baş Prokurorluqdan verilən məlumata görə, 24.10.2020-ci il saat 10 radələrində erməni silahlı qüvvələri tərəfindən Tərtər rayonunun Kəbirli kəndinə raket atılması nəticəsində 2004-cü il təvəllüdlü İsmayılzadə Orxan Rəhbər oğlu həlak olub.
Orxan İsmayılzadə 2 aprel 2004-cü ildə Tərtər rayonunun Xoruzlu kəndində anadan olub. Xoruzlu kənd tam orta məktəbinin 10-cu sinfində təhsil alırdı.
"İşləyib, özümə ev alacağam"
Orxan Rəhbər oğlu İsmayılzadə
Orxanın anası Aynurə İsmayılova deyir ki, Orxan körpəlikdən sakit, sözəbaxan uşaq olub:
"Nə deyirdik onu edirdi. Orxan heç bir zaman mənim sözümdən çıxmayıb, deyib ki, mama sən hara getsən səninlə gedərəm. Çox yaxşı uşaq olub.
Orxan deyirdi ki, ana, böyüyüb pul qazanıb səni saxlayacam. Orxan nə istəyib onu almışam, bişirib vermişəm. Orxan "Böyüyüb birinci gedəcəm əsgərliyə, sonra gəlib işləyəcəm" deyirdi. Mən də deyirdim ki, axı sən oxumursan, hesabdan başın çıxmır. Müəllim yanına da qoyduq, neçə yerə hazırlığa qoyduq. "Mənim oxumaq fikrim yoxdur, fəhləlik edib səni saxlayacam. İşləyib, özümə ev alacam", zarafatla "mama səni villalarda yaşadacam" deyirdi".
"Nə deyirdik onu edirdi. Orxan heç bir zaman mənim sözümdən çıxmayıb, deyib ki, mama sən hara getsən səninlə gedərəm. Çox yaxşı uşaq olub.
Orxan deyirdi ki, ana, böyüyüb pul qazanıb səni saxlayacam. Orxan nə istəyib onu almışam, bişirib vermişəm. Orxan "Böyüyüb birinci gedəcəm əsgərliyə, sonra gəlib işləyəcəm" deyirdi. Mən də deyirdim ki, axı sən oxumursan, hesabdan başın çıxmır. Müəllim yanına da qoyduq, neçə yerə hazırlığa qoyduq. "Mənim oxumaq fikrim yoxdur, fəhləlik edib səni saxlayacam. İşləyib, özümə ev alacam", zarafatla "mama səni villalarda yaşadacam" deyirdi".
Orxan kəndini sevirdi
Anası Orxanın yaşadıqları kəndi çox sevdiyini deyib: "Orxan kənddə qalmaq istəyirdi, "mama kənddə o qədər sex var ki, bir yerdə işləyəcəm, gəlib sizi saxlayacam" deyirdi. Kənddən getməklə bağlı fikri yox idi. Yaxşı dostları var idi, indi də hamı onu yad edib gəlib gedirlər.
Hamı onu çox istəyirdi. Müəllim məni məktəbə çağırırdı, oxumadığından şikayət edirdi, amma Orxanın çox mehriban olduğunu deyirdi".
Hamı onu çox istəyirdi. Müəllim məni məktəbə çağırırdı, oxumadığından şikayət edirdi, amma Orxanın çox mehriban olduğunu deyirdi".
"Halva çalıb paylayarıq, əsgərlərə heç nə olmasın"
Anası deyir ki, Orxanın müharibə dövrü heç bir qorxusu yox idi:
"Uşaqların əmisi zəng edib onları Bakıya dəvət etdi, amma Orxan getmədi. Mən də dedim ki, bir müddət kənddən çıxın. Ancaq hər iki oğlum kəndi qoyub getməyəcəyini dedi. Orxan dedi ki, mən gedib işləyib pul qazanacam, Gülnaz mamamı da çağıracam müharibə qurtaranda elə həmin pulla "pesok" alım, halva çalaq paylayaq, bizim kəndə şəhid gəlməsin.
Əsgər gedən dostları var idi, deyirdi onlar bizi qoruyur, halva çalıb paylayarıq, onlara heç nə olmasın. Amma elə səhəri gün özü şəhid oldu, ondan başqa kəndə şəhid gəlmədi.
Hər gün atışma gedirdi, amma evdən çıxmırdıq, Orxanı yolladım Bakıya bir həftə qaldı, dedi mən qalmıram, qaqam orada, atam orada, sən orada. Qardaşım Bakıdan gələndə Orxanı da özü ilə gətirdi. Gəldiyi iki gün idi, elə gələn günün səhəri getdi atamın günəbaxan istehsalı sexində işləməyə.
"Uşaqların əmisi zəng edib onları Bakıya dəvət etdi, amma Orxan getmədi. Mən də dedim ki, bir müddət kənddən çıxın. Ancaq hər iki oğlum kəndi qoyub getməyəcəyini dedi. Orxan dedi ki, mən gedib işləyib pul qazanacam, Gülnaz mamamı da çağıracam müharibə qurtaranda elə həmin pulla "pesok" alım, halva çalaq paylayaq, bizim kəndə şəhid gəlməsin.
Əsgər gedən dostları var idi, deyirdi onlar bizi qoruyur, halva çalıb paylayarıq, onlara heç nə olmasın. Amma elə səhəri gün özü şəhid oldu, ondan başqa kəndə şəhid gəlmədi.
Hər gün atışma gedirdi, amma evdən çıxmırdıq, Orxanı yolladım Bakıya bir həftə qaldı, dedi mən qalmıram, qaqam orada, atam orada, sən orada. Qardaşım Bakıdan gələndə Orxanı da özü ilə gətirdi. Gəldiyi iki gün idi, elə gələn günün səhəri getdi atamın günəbaxan istehsalı sexində işləməyə.
Oğlana "mənə o paltardan tapıb verəcəksən" dedi
"Yığdığı pulla ona Bərdədən paltar almağa getdik" – deyə, Aynurə xanım sözlərinə əlavə edir:
"Düşdü yarmarkaya ki, üzərində bayraq şəkli olan paltar alacam. Orada da bildirdilər ki, bayraq paltarı hələ gəlməyib. Dedi ki, "mama televizorda görmüşəm, köynəklərin üstündə "Qarabağ Azərbaycandır", "İtiqovan" yazılıb. Bir dənə "Qarabağ Azərbaycandır" yazılandan, bir dənə bayraq şəkli olandan, bir dənə də "İtiqovan" yazılandan alacam" dedi. Girdik bir mağazaya, oğlan axşam mal gətirdiklərini bildirdi. Oğlana "mənə o paltardan tapıb verəcəksən" dedi. İki dənə köynək aldı, ancaq "İti qovan" yazılan köynəkdən olmadı. Satıcıya dedi ki, gətirərsən gəlib ondan da götürəcəm. Paltarını geyinib çıxdı ki, dostlarına göstərsin.
Dostları da çox bəyənib "halal olsun Orxan, kənddə bayraq paltarını bir dənə sən geyindin" deyiblər. Orxan da deyib ki, "Mən bu paltarı özüm seçdim, çünki Qarabağ Azərbaycandır. Dostlarım gedib döyüşə, sağ-salamat qayıdıb gələcək. Mən də öz qazancımla gedib bayraq paltarı aldım, öz qazancımla da halva alıb paylayacam, müharibə bitsin".
"Düşdü yarmarkaya ki, üzərində bayraq şəkli olan paltar alacam. Orada da bildirdilər ki, bayraq paltarı hələ gəlməyib. Dedi ki, "mama televizorda görmüşəm, köynəklərin üstündə "Qarabağ Azərbaycandır", "İtiqovan" yazılıb. Bir dənə "Qarabağ Azərbaycandır" yazılandan, bir dənə bayraq şəkli olandan, bir dənə də "İtiqovan" yazılandan alacam" dedi. Girdik bir mağazaya, oğlan axşam mal gətirdiklərini bildirdi. Oğlana "mənə o paltardan tapıb verəcəksən" dedi. İki dənə köynək aldı, ancaq "İti qovan" yazılan köynəkdən olmadı. Satıcıya dedi ki, gətirərsən gəlib ondan da götürəcəm. Paltarını geyinib çıxdı ki, dostlarına göstərsin.
Dostları da çox bəyənib "halal olsun Orxan, kənddə bayraq paltarını bir dənə sən geyindin" deyiblər. Orxan da deyib ki, "Mən bu paltarı özüm seçdim, çünki Qarabağ Azərbaycandır. Dostlarım gedib döyüşə, sağ-salamat qayıdıb gələcək. Mən də öz qazancımla gedib bayraq paltarı aldım, öz qazancımla da halva alıb paylayacam, müharibə bitsin".
Hadisənin baş verdiyi gün...
Hadisənin baş verdiyi gündən danışan ananın sözlərinə görə, həmin gün səhər tezdən Orxanın babası zəng edib uşaqları yuxudan oyatmağımızı istədi:
"Gəlib Muradı oyatdım, Orxan dedi ana, get, mən də gəlirəm. Yemək yedilər, bunların getməsindən heç 10 dəqiqə keçmədi atışma başladı. Gördüm ki, möhkəm gurultu səsi gəldi. Çıxdıq çölə, dedilər hərbi hissənin yanına raket düşüb. Hərbi hissənin yanına gedəndə raketin ora düşmədiyi, Kəbirli kəndinə düşdüyü deyildi.
Az sonra zəng elədilər ki, raket bacım qızının həyətinə düşüb. Qonşunun maşını var idi, məni mindirdi maşına, getdik Kəbirliyə. Gedəndə böyük oğlum, qardaşım və bacım oğlu qarşımıza çıxdı. Üçü də ağlaya-ağalaya gəlirdi. Niyə ağladıqlarını soruşanda cavab verdilər ki, Orxana qəlpə dəyib. Böyük oğlum dedi ki, getdik sexə, oradan da karalyokluğa getdik, Orxan ağacda qalan karalyoku qıranda qəlpə dəyib. Qəlpə arxa hissəsindən girib, sinəsindən çıxıb. Əvvəl mənə dedilər yaralanıb. Getdik Bərdəyə, kanalın üstünə çatanda atam yeznəmizə zəng etdi ki, qayıdın, gəlirik. Məni aldatdılar ki, Orxanın vəsiqəsi lazımdı. Evə gələndə gördüm ki, camaat qapıya yığışıb, Orxan şəhid olub".
Aynurə xanım deyir ki, Orxanla sirləri bir idi, hər şeyi onunla bölüşərdi:
"İkimizin sirrimiz bir idi, heç bir zaman sirr verməzdi. Mənim heç bir sözümü danışmazdı, məndən ayrı durmazdı. Orxan həyətdə işləyirdi. Şəhid olmamışdan bir neçə gün əvvəl atası ilə birlikdə həyəti bellədi, ağacları suladı. Həyətdə işləməyi sevirdi. Bütün ağaclara baxırdı, alçanı xoşlayırdı. Deyirdi gələn il bu həyətdən çoxlu məhsul əldə edib satacayıq. Ağaclara vaxtı-vaxtında qulluq edirdi. Həyətdə ot vuranda ketmanı götürüb gəlirdi, deyirdi "mama sənin başın ağrıyır, mən edərəm". Çox qoçaq uşaq idi.
"Gəlib Muradı oyatdım, Orxan dedi ana, get, mən də gəlirəm. Yemək yedilər, bunların getməsindən heç 10 dəqiqə keçmədi atışma başladı. Gördüm ki, möhkəm gurultu səsi gəldi. Çıxdıq çölə, dedilər hərbi hissənin yanına raket düşüb. Hərbi hissənin yanına gedəndə raketin ora düşmədiyi, Kəbirli kəndinə düşdüyü deyildi.
Az sonra zəng elədilər ki, raket bacım qızının həyətinə düşüb. Qonşunun maşını var idi, məni mindirdi maşına, getdik Kəbirliyə. Gedəndə böyük oğlum, qardaşım və bacım oğlu qarşımıza çıxdı. Üçü də ağlaya-ağalaya gəlirdi. Niyə ağladıqlarını soruşanda cavab verdilər ki, Orxana qəlpə dəyib. Böyük oğlum dedi ki, getdik sexə, oradan da karalyokluğa getdik, Orxan ağacda qalan karalyoku qıranda qəlpə dəyib. Qəlpə arxa hissəsindən girib, sinəsindən çıxıb. Əvvəl mənə dedilər yaralanıb. Getdik Bərdəyə, kanalın üstünə çatanda atam yeznəmizə zəng etdi ki, qayıdın, gəlirik. Məni aldatdılar ki, Orxanın vəsiqəsi lazımdı. Evə gələndə gördüm ki, camaat qapıya yığışıb, Orxan şəhid olub".
Aynurə xanım deyir ki, Orxanla sirləri bir idi, hər şeyi onunla bölüşərdi:
"İkimizin sirrimiz bir idi, heç bir zaman sirr verməzdi. Mənim heç bir sözümü danışmazdı, məndən ayrı durmazdı. Orxan həyətdə işləyirdi. Şəhid olmamışdan bir neçə gün əvvəl atası ilə birlikdə həyəti bellədi, ağacları suladı. Həyətdə işləməyi sevirdi. Bütün ağaclara baxırdı, alçanı xoşlayırdı. Deyirdi gələn il bu həyətdən çoxlu məhsul əldə edib satacayıq. Ağaclara vaxtı-vaxtında qulluq edirdi. Həyətdə ot vuranda ketmanı götürüb gəlirdi, deyirdi "mama sənin başın ağrıyır, mən edərəm". Çox qoçaq uşaq idi.
Orxanın anasından istədiyi yeməklər
"Orxan ət yeməklərini çox sevirdi", deyə Aynurə xanım sözlərinə davam edir.
"Axşam yeyirdi, gedirdi yatmağa, deyirdi "mama gəl səni öpüm". Sonra da soruşurdu ki, sabah günortaya nə bişirəcəksən? Deyirdim ki, kartof qızardacam, "kotlet edərsən" deyirdi. Günorta yeyəndən sonra soruşurdu ki, axşama nə bişirəcəksən? Nəsə bişirəcəyimi deyirdim, "nə edirsən et, içində ət olsun" deyirdi. Ən çox yarpaq dolması, aş, şabalıd xoşlayırdı. Hər şeyi xoşlayan deyildi. Nə bişirsəydim gərək ona xüsusilə seçim edərdim.
16 yaşlı körpə idi, uçdu getdi. Allah ermənilərə lənət eləsin. Övladımı məndən aldılar. Qıymırdım Orxanı harasa göndərməyə, ölüm yaraşmır ona".
"Axşam yeyirdi, gedirdi yatmağa, deyirdi "mama gəl səni öpüm". Sonra da soruşurdu ki, sabah günortaya nə bişirəcəksən? Deyirdim ki, kartof qızardacam, "kotlet edərsən" deyirdi. Günorta yeyəndən sonra soruşurdu ki, axşama nə bişirəcəksən? Nəsə bişirəcəyimi deyirdim, "nə edirsən et, içində ət olsun" deyirdi. Ən çox yarpaq dolması, aş, şabalıd xoşlayırdı. Hər şeyi xoşlayan deyildi. Nə bişirsəydim gərək ona xüsusilə seçim edərdim.
16 yaşlı körpə idi, uçdu getdi. Allah ermənilərə lənət eləsin. Övladımı məndən aldılar. Qıymırdım Orxanı harasa göndərməyə, ölüm yaraşmır ona".
Oxumağı tövsiyə edirik:
